اسپارتام چیست؟

اسپارتام یکی از شیرین کننده های مصنوعی شناخته شده است که از اسیدهای امینه استخراج میشود.

این ماده در سال 1965 کشف شد و یکی از اصلی ترین رقبای شکر در صنایع تولید محصولات غذایی میباشد زیرا نسبت به شکر کالری کمتری دارند . غذاهای شیرین دارای کالری و کربوهیدرات بالایی هستند که استفاده دایمی از انها باعث بروز بیماری های مختلف مانند چاقی و دیابت را به دنبال دارد .به منظور جلوگیری از این عوارض علاوه بر رعایت رژیم غذایی مناسب و ورزش میتوان به دنبال جایگزین های مناسبی به جای شکر بود و از ان در تولید مواد غدایی استفاده کرد.

اسپارتام،ساخارین، اسه یولفام،سوکرالوز،استویا،زایلیتول از جمله شیرین کننده های مصنوعی هستند که به جای شکر استفاده میشوند.

برخی از خواص و ویژگی های اسپتارام در جدول زیر ذکر شده است:

فرمول شیمیایی: C14H18N2O5

وزن مولی : 294.307  گرم بر مول

شکل ظاهری : پودر سفید رنگ

نقطه ذوب : 246- 247 درجه سانتی گراد

دانسیته : 1.347 گرم بر سانتی متر مکعب

حلالیت : حلالیت کم در اب و اتانول

استفاده از اسپارتام به جای شکر اگر به اندازه مجاز توصیه شده باشد ضرری ندارد اما استفاده بیش از حد ان نیز عوارضی مانند اعتیاد اور بودن به دلیل وجود عامل فنیل الانین ،سخت هضم بودن،تبدیل مقدار اضافی به چربی در بدن،اسیب به سلول های مغزی،سردرد تشنج و تاثیر بر عملکرد مغز دارد .

چرا اسپارتام؟

این ماده در مقایسه با شکر 150 تا 200 برابر شیرین تر است به همین دلیل استفاده از مقدار کمی زا ان به جای شکر دقیقا شیرینی مناسبی ایجاد میکند بنا براین این ماده در صنایع تولید کننده محصولات غذایی بذون ایجاد تغییر در طعم مواد غذایی مورد استفاده قرار میگیرد.

اسپارتام به صورت طبیعی از اسید های امینه مشتق میشود . اسید امینه ترکیباتی هستند که حیوانات و گیاهان به منظور تولید پروتئین از ان استفاده میکنند.به طور طبیعی حدود 20 نوع اسید امینه داریم . اما اسپارتام فقط از دو نوع اسید امینه فنیل الانین و اسید اسپارتیک استخراج میشود.

این ماده به روش تخمیر و ترکیب شیمیایی تولید میشود .

از شیرین کننده های مصنوعی در تولید مواد غذایی مانند نوشیدنی های رژیمی ،نوشابه های زیرو ،ادامس ،شکلات ،ابنبات ، پودر شربت ،پودر ژله و بسیاری از محصولات غذایی دیگر استفاده میشود .

تفاوت نوشابه های معمولی با نوشابه های رژیمی که با نام نوشابه های زیرو شناخته میشوند در مواد به کار رفته در فرمولاسیون انها میباشد . در فرمولاسیون نوشابه های معمولی از شربت ذرت که دارای فروکتوز بالایی میباشد استفاده میشود